Naukowo Uczuciowo

Doświadczeniem ciemnej strony poznawania ludzi w Internecie może podzielić się wielu użytkowników portali i aplikacji randkowych. Bycie oszukanym_ą, zwodzonym_ą, zmanipulowanym_ą, wykorzystywanym_ą to problemy, z jakimi zmagają się zarówno kobiety, jak i mężczyźni.

Część z nich nie jest świadoma, że to, czego doświadczyli jest udziałem wielu użytkowników i ma swoją nazwę. Ten tekst i pozostałe wpisy z tej serii mają być przydatne w zidentyfikowaniu szkodliwych zachowań osób, będących na portalach i aplikacjach randkowych. Świadomość ich istnienia może być pomocna, aby poradzić sobie z tego typu doświadczeniami. 

Trudne zachowania użytkowników podzieliłam na 4 grupy ze względu na ich rodzaj:

Pasywne strategie zakończenia relacji charakteryzuje niepodejmowanie bezpośrednich lub jawnych działań, aby zerwać znajomość.

Unikanie drugiej osoby, uciekanie od rozmowy, ukrywanie się przed partnerem, emocjonalne i fizyczne wycofanie się z relacji, celowe jej sabotowanie, to typowe zachowania wśród osób, które postanowiły zakończyć znajomość, ale otwarcie nie informują o swojej decyzji.

W ramach tej grupy zachowań znajdziemy osoby, które zapadły się pod ziemię, ale także takie, które nagle zmartwychwstały. Ich pojawienie się może wynikać z różnych powodów – bo było im smutno, poczuły się samotne, zatęskniły albo nie mają nikogo w zastępstwie itp. Niektórzy celowo nie kończą oficjalnie relacji, aby w razie potrzeby móc skorzystać z otwartej furtki.

Ghosting – krótka historia zniknięcia

Czy zdarzyło Ci się, że poznałeś kogoś na portalu randkowym, a ta osoba nagle przestała odpisywać na Twoje wiadomości? Dopasowanie, wymiana wiadomości, kilka dłuższych rozmów, randka i …

nagły koniec znajomości, mimo że wszystko szło w dobrym kierunku. Nie pomagają wysłane wiadomości z pytaniem o to, co się stało i czy może zrobiłeś_aś coś nie tak.

Cisza.

Człowiek, który jeszcze przed chwilą opowiadał jak będzie wyglądała Wasza druga randka nagle zniknął, chociaż nadal jest aktywny na portalu randkowym.

Takie doświadczanie nagłego zniknięcia, braku kontaktu z osobą, z którą nawiązało się relacje albo otrzymało się sygnał zainteresowania określane jest mianem ghostingu. W praktyce może to oznaczać urwanie znajomości po kilku dniach rozmów na portalu randkowym, jednej lub kilku randkach lub dłuższej relacji.

Według badaczy (Ch. V. De Wiele, J. F. Campbell, 2019) ghosting jest najbardziej powszechną formą doświadczenia odrzucenia w aplikacji randkowej. Występuje częściej niż ignorowanie (np. otrzymanej wiadomości), nieotrzymanie matcha lub odmowy w postaci wiadomości, zablokowania kogoś lub cofnięcia swojego polubienia.

Odmiany ghostingu czyli potwór o wielu twarzach

Jedną z odmian ghostingu jest soft-ghosting. Polega ona na zniknięciu obiektu zainteresowania, z tą różnią, że reaguje on na wysłaną wiadomość, np. lajkując ją albo odpowiadając półsłówkami. Takie doświadczenie bywa mocno dezorientujące.

O ile ghosting dotyczy znajomości właściwie na każdym etapie jej rozwoju, tak mosting odnosi się do pojawiającego się zaangażowania. To określenie opisuje sytuację, kiedy relacja nabiera tempa, pojawiają się deklaracje, jest bliskość – innymi słowy, związek dobrze rokuje, a partner znika. To zjawisko ma miejsce również na portalu i aplikacji randkowej, kiedy ktoś udaje, że jest totalnie zauroczony drugą osobą.

Pasywną strategią zakończania znajomości jest również powolne wycofywanie się partnera z relacji, tj. slow fade (ang. powolne zanikanie). Polega na dystansowaniu się od partnera poprzez ograniczenie kontaktu, opóźnianie udzielenia odpowiedzi itp. Wszystkie te działania są realizowane w nadziei, że to druga osoba przejmie odpowiedzialność za zakończenie znajomości. 

Emocjonalny bagaż ghostingu na portalu randkowym

Doświadczenie nagłego urwania kontaktu bywa trudne i bolesne. I chociaż ghosting zazwyczaj występuje w krótko trwających relacjach, to nie znaczy, że nie przysparza wielu emocji i bólu.

Mogłoby się zdawać, że brak kontaktu z osobą, z którą rozmawiało się kilka razy na portalu randkowym, nie będzie stanowił problemu. Jednak nawet taki rodzaj zniknięcia może być traktowany jako odrzucenie i być źródłem rozczarowania.

Warto zaznaczyć, że ghosting ma często miejsce przy użyciu technologii, ale nie jest ograniczony tylko do znajomości nawiązanych w sieci. Chociaż faktycznie, częściej ghostingu doświadczały osoby, które poznały partnera online (R. B. Koessler, 2018).

Doświadczenie ghostingu jest dla wielu osób źródłem stresu i może wiązać się z negatywnymi skutkami. Prowadzi do rozczarowania, złości, utraty zaufania do świata lub siebie, obniżenia samopoczucia i samooceny (E.Timmermans, A.-M. Hermans, S. J. Opree, 2020). Dzieje się tak szczególnie wtedy, gdy wini się siebie za nagłe zniknięcie drugiej osoby.

Duch, który powraca i zwodzi

Bywa, że osoba, która nagle zniknęła bez śladu, równie zaskakująco się pojawia i próbuje nawiązać kontakt. Może poetycko wyłaniać się z głębin morza jak okręt podwodny – submaring (ang. okręt podwodny), trzymać nas na swojej orbicie – orbiting (ang. orbita) albo powstać z martwych – zombieing (ang. zombie).

Pierwsze określenie, tj. submaring, dotyczy sytuacji, gdy osoba, która zniknęła, pojawia się w naszym życiu zupełnie przypadkowo i bez żadnych wyjaśnień.  

Powrót osoby, która wcześniej się ulotniła, może przyjąć różną formę. Danie o sobie znać poprzez śledzenie czyjeś aktywności w Internecie to aktywność charakteryzująca zjawisko pod nazwą orbiting. Innymi słowy, ktoś znika z naszego życia, ale ogląda nasze InstaStories i monitoruje nasze poczynania online.

Różna jest też motywacja osób, które nagle chcą odświeżyć znajomość. Termin zombieing stał się szczególnie aktualny w okresie trwania pandemii. Dotarcie i odświeżenie przeszłych relacji lub matchów może wynikać z poczucia osamotnienia, desperacji, nudy itp.

Można zadać sobie pytanie o powód, dla którego ktoś decyduje się odświeżyć relację. Jak widać na przykładzie przywołanych określeń, motywy powrotu bywają raczej egoistyczne i nie służą wcale odbudowie rzeczywistej więzi. Zadbanie o własne potrzeby i odpowiedzenie sobie na pytanie o to, czy zależy nam dalej na tej znajomości oraz postawienie jasnych granic wydają się być kluczowe w takiej sytuacji.

Przyczyny ghostingu z perspektywy osoby porzuconej i porzucającej

Perspektywa osoby porzuconej i porzucającej jest zaskakująco podobna. W obu przypadkach najczęściej obwiniana jest druga osoba (E.Timmermans, A.-M. Hermans, S. J. Opree, 2020).

Przywołane na grafice wyniki pokrywają się z innymi, uzyskanymi w badaniu Rebeccy B. Koessler (2018). Autorka pogrupowała powody ghostingu w ramach kilku grup, jednak trzy były wiodące:

• zorientowane na osobę ghosta,
• osobę porzuconą
• związane z samą relacją.

Najczęściej wskazywano na: utratę zainteresowania, słabe dopasowanie z partnerem, nieodpowiednie cechy lub zachowanie danej osoby i rozpoczęcie randkowania z kimś innym.

Winna bywa też sama technologia

Część respondentów źródła problemu upatrywała w samej funkcjonalności aplikacji randkowych – umożliwieniu dostępu do wielu osób.

Duży wybór użytkowników, szybkie dokonywanie ocen innych osób, względna anonimowość, rywalizacja o uwagę – to wszystko sprawia, że w sieci łatwo jest zrezygnować z jakieś znajomości na rzecz innej. Szczególnie było to podkreślane przez osoby „duchy” (29%) w porównaniu z tymi, które doświadczyły zniknięcia (17%) (E.Timmermans, A.-M. Hermans, S. J. Opree, 2020).

Przyzwolenie na zakończenie znajomości bez słowa

Inna sprawa, że część osób (22%) nie miała poczucia obowiązku, aby komunikować o swojej decyzji zakończenia znajomości albo też gotowości, aby wyjaśniać powodów swojego odejścia (16%), bo ich zdaniem, byłoby to dla drugiej osoby bolesne (E.Timmermans, A.-M. Hermans, S. J. Opree, 2020).

Odejście bez słowa bywa wybierane, ponieważ takie rozwiązanie jest korzystne dla osoby porzucającej – można uniknąć bezpośredniej konfrontacji, zminimalizować ilość włożonego w zerwanie wysiłku i emocjonalnej energii. W efekcie „duch” odczuwa znacząco niższy poziom stresu i mniej negatywnych efektów odejścia niż jego/jej partner (R. B. Koessler, 2018)

Reakcja na odrzucenie jako sygnał ostrzegawczy

Prawdą jest, że zachowania użytkowników portali i aplikacji randkowych nie zawsze są uprzejme i pełne empatii. Łatwo stracić sprzed oczu drugiego człowieka, widząc w nim tylko profil randkowy.

Niestety sama pamiętam, że że nie odpisywałam na każdą otrzymaną wiadomość, nie dawałam znać, że nie jestem zainteresowana albo właśnie zaczęłam się z kimś spotykać, ale nie usunęłam jeszcze swojego konta.

Inna sprawa, jak ludzie reagują na tego typu drobne formy odrzucenia. Bywa z tym różnie, z wrogością i agresją słowną włącznie, o czym pisałam w tekście o tym, jak na odrzucenie reagują kobiety i mężczyźni. Taka reakcja to zdecydowany sygnał, że lepiej odpuścić sobie dalszą znajomość z taką osobą.

Warto też zadać pytanie: czy można uznać, że w pewnych przypadkach ghosting bywa uzasadniony. Kiedy ktoś ma pretensje, że nie otrzymał odpowiedzi w przeciągu kilku minut, jest wulgarny, wysyła niechciane i dwuznaczne zdjęcia albo nie jest zaangażowany w rozmowę, to trudno wchodzić w dalszą dyskusję i wyjaśniać powody swojego wycofania się z dalszej znajomości.

Jakie jest Wasze zdanie na ten temat?

Wyniki badań przywoływane w artykule i jego treść powstała na podstawie:

• De Wiele Ch. V., Campbell J. F., 2019, From Swiping to Ghosting: Conceptualizing Rejection in Mobile Dating [W:] n book: It Happened on Tinder: Reflections and Studies on Internet-Infused Dating, Institute of Network Cultures
• Koessler R. B., 2018, When Your Boo Becomes a Ghost: The Association Between Breakup Strategy and Breakup Role in Experiences of Relationship Dissolution, Electronic Thesis and Dissertation Repository. 5402.
• Timmermans E., Hermans A.-M., Opree S. J., 2020, Gone with the wind: Exploring mobile daters’ ghosting experiences. Journal of Social and Personal Relationships.