Stosunkowo popularnym stało się przekonanie, że portale i aplikacje randkowe służą użytkownikom w nawiązywaniu krótkich, przelotnych znajomości na jedną noc i sprzyjają niewierności. O tym problemie pisałam już w tym tekście.

Czy tak jest?

I tak, i nie.

Relacje nawiązane przez aplikacje i portale randkowe

Istnieją badania, które to potwierdzają (D. A.Weiser i in., 2018; E. O. Botnen i in., 2018), ale też takie, z których wynika że relacje nawiązywane przez Internet nie odbiegają od tych, zawieranych w świecie offline. Ich charakter nie musi być powierzchowny i nastawiony wyłącznie na seks, znajomości te mogą być pełne zaangażowania (G. Potarca, 2020) i trwać w dłuższej perspektywie czasowej (E. K. Erevik i in. 2020).

Aby rozstrzygnąć czy użytkownicy portali i aplikacji randkowych nawiązują głębokie więzi emocjonalne czy dążą jedynie do przelotnych znajomości na jedną noc, warto sięgnąć do badań, w których uwzględniono znaczenie orientacji socjoseksualnej.

Orientacja socjoseksualna

Socjoseksualność to „wymiar osobowości, który opisuje komfort ludzi i preferencje dotyczące aktywności seksualnej przy braku miłości lub zaangażowania” (American Psychological Association, n.d.). Orientacja socjoseksualna odnosi się do „indywidualnych różnic w chęci angażowania się w przypadkowe relacje seksualne” (Simpson & Gangestad, 1991).

Możemy wyobrazić sobie socjoseksualność jako oś z dwiema biegunami. Po jednej stronie mamy biegun braku preferencji dla podejmowania niezaangażowanych relacji (restrykcyjna orientacja socjoseksualna). Na przeciwległym biegunie – chęć do podejmowania kontaktów seksualnych bez więzi uczuciowej i zaangażowania (orientacja nierestrykcyjna). Każdy z nas gdzieś na tym continuum może się odnaleźć.  

To, jaka jest nasza orientacja socjoseksualna rzutuje na to, czego szukamy na Tinderze. Im mniej jest ona restrykcyjna, tym chętniej szukamy na Tinderze niezobowiązującego seksu.  (L. Hallam i in, 2018; Botnen et al., 2018; J. R. Barrada i in. 2021).

Jednocześnie wykazano, że serwisy randkowe faktycznie przyciągają osoby ukierunkowane na poszukiwanie krótkich znajomości. Nie jest to zaskakujące, bo aplikacje są doskonałym narzędziem do poszukiwania tego typu znajomości.

Co jednak ważne, nie zauważono różnicy pomiędzy osobami randkującymi w Internecie i tymi, którzy nie randkują, w celu nawiązywania długotrwałych relacji. (J. R. Barrada i in., 2021).

Badanie orientacji socjoseksualnej

Interesujące jest przyjrzenie się danym, dotyczącym orientacji socjosekaualnej wśród Polskich użytkowników aplikacji i portali randkowych. Badania ankietowe zostały przeprowadzone w grudniu 2021 roku. Po usunięciu ankiet z brakami danych oraz wyłączeniu z analiz osób, które nie miały doświadczenia w randkowaniu online, pozostało 421 kompletnych odpowiedzi. Raport z badań dostępny jest do pobrania.

W ankiecie wykorzystano Inwentarz Orientacji Socjoseksualnej (SOI-R) z 5-punktową skalą ocen autorstwa Penke i Asendorpf (2008). Ankieta została zaadaptowana do polskiej wersji przez Jankowskiego (2016). Narzędzie składa się z 9 pytań, które dotyczą  trzech aspektów, tj. zachowania, postawy i pożądania. Skala Zachowanie składa się z trzech stwierdzeń związanych z pytaniami o liczbę partnerów seksualnych. Przykładowo jest to pytanie: „Z iloma różnymi partnerami uprawiałeś seks w ciągu ostatnich 12 miesięcy?”. Skala Postawa, dotyczy postawy i akceptacji własnych przypadkowych kontaktów seksualnych. Znajduję się tutaj trzy stwierdzenia, np. Mogę sobie wyobrazić, że czuję się komfortowo i cieszę się „przypadkowym” seksem z różnymi partnerami. Skala Pożądania jest powiązana z poziomem fantazji na temat aktywności seksualnej z osobami, z którymi respondent nie jest w związku. Przykładowe pytanie: „Jak często doświadczasz podniecenia seksualnego, gdy jesteś w kontakcie z kimś, z kim nie jesteś w zaangażowanym związku romantycznym?”

Wyniki badań

Najmniejsza suma punktów możliwa do uzyskania przez osobę badaną wynosiła 9 punktów, najwięcej – 45. Spójrzmy na histogram, czyli graficzny rozkład interesującej nas cechy. Możemy zauważyć, że znacząca większość osób charakteryzuje silna i umiarkowana restrykcyjna orientacja seksualna.

Płeć okazała się mieć znaczenie dla osiąganych wyników. Mężczyźni uzyskiwali wyższą sumę punktów niż kobiety, co było istotne statystycznie (p = 0,009). Takie wyniki mają też potwierdzenie w literaturze. Co jednak ważne, ta różnica pomiędzy płciami była zauważalna w aspekcie postawy i pożądania, ale niekoniecznie faktycznego zachowania. W przypadku osób biorących udział w badaniu może być tak, że dla panów znajomości na jedną noc są bardziej akceptowalne i pożądane niż dla kobiet.

Jak te wyniki przekładają się liczbę nawiązywanych znajomości na jedną noc?

W przeprowadzanej ankiecie pytałyśmy uczestników o ich doświadczenia typu friends with benefits (FWB) oraz one night stands (ONS). Te pierwsze częściej były udziałem kobiet – 31% w porównaniu do panów – 28%. Najczęściej wskazywano na 1 taką znajomość. Z kolei doświadczenie jednonocnej przygody częściej zdarzało się u mężczyzn – 35% w porównaniu do pań – 23%. Najczęściej wskazywano na kilka takich relacji.

Nawiązywanie przelotnych znajomości przez aplikację randkową nie było powszechnym doświadczeniem. Podzielało je 93 osób (22%) w przypadku doświadczeń typu ONS i 124 osoby – FWB (30%).

Czy więc faktycznie tak jest portale i aplikacje randkowe służą użytkownikom w nawiązywaniu znajomości na jedną noc? Dla tych osób, których orientacja socjoseksualna jest mniej restrykcyjna, pewnie tak. Tych osób było jednak znacząco mniej niż tych, dla których rozpoczęcie aktywności seksualnej powinno wiązać się z pojawieniem się więzi emocjonalnej.