Temat randkowania interesuje mnie od dłuższego czasu, stąd też pomysł na bloga oraz wcześniej wydana książką. Z czasem zaczęłam się zastanawiać, jak osoby w wieku dojrzewania nawiązują i rozwijają swoje pierwsze związki uczuciowe. Z punktu widzenia nauki mało wiemy na temat tego, jakie są pierwsze związki nastolatków, co przeżywają i jak sobie radzą w zupełnie nowym obszarze funkcjonowania. Dlaczego warto w ogóle o tym mówić i badać to zjawisko? Okazuje się, że te pierwsze relacje mają znaczenie w dłuższej perspektywie życiowej. Gdybyśmy zadbali o edukację młodych ludzi w zakresie kompetencji relacyjnych, to może ich radzenie sobie z różnymi sytuacjami w związku byłoby bardziej korzystne dla ich zdrowia psychicznego i ogólnego rozwoju.
Związki nastolatków – analiza indywidualnych wywiadów
Opublikowana książka to rezultat przeprowadzonych badań. Ich celem był opis oraz interpretacja sensów i znaczeń nadawanych przez adolescentki, tj. młode dziewczęta w okresie dojrzewania, ich doświadczeniom bycia w związku uczuciowym. Innymi słowy, na części pierwsze rozkładałam to, co same bohaterki powiedziały mi o swoich związkach. Z tych opowiedzianych historii chciałam wydobyć wspólne dla nich, powtarzające się wątki, schematy myśli, wzory funkcjonowania itp. Analizie poddałam sześć, bardzo długich transkrypcji wywiadów z bohaterkami książki. Dziewczyny miały doświadczenie bycia w co najmniej 3 miesięcznym związku, ale łącznie nie były zaangażowane w więcej niż 3 relacje. Były to osoby, które zadeklarowały, że są umiarkowanie religijne, a ich rodzice pozostają w związku. Więcej na temat metodologii przeprowadzonych badań napisałam na osobnej podstronie poświęconej książce.
Teorie osobiste na temat miłości i bycia w związku
Okazało się, że biorące udział w badaniu dziewczęta nadają sensy i znaczenia swoim myślom, stanom emocjonalnym, zachowaniom, oceniają „prawdziwość” uczuć własnych i partnera, przebiegowi trwania relacji uczuciowej i zmianom w jej funkcjonowaniu, a także nabywanym doświadczeniom. Dzieje się to w oparciu o teorie osobiste respondentek. Są to ich wyobrażenia na temat miłości, które mogą przyjmować formę opowieści o niej. Mogą one również przejawiać się w postaci nieuświadomionych wzorów zachowań. Mają one swoje źródło w nabytych już doświadczeniach bycia w związku uczuciowym, ale także innych typach relacji.
Źródła nadawanych znaczeń swoim doświadczeniom
Nadawanie znaczeń odbywa się także na drodze porównywania posiadanych doświadczeń i przy udziale innych osób. Dzieje się to w określonych kontekstach: uczuciowym, relacyjnym, społecznym i edukacyjnym. W tym procesie nadawania znaczeń wykorzystywane są również psychologiczne mechanizmy obronne, takie jak racjonalizacja, wyparcie i projekcja. Służyły one temu, aby poradzić sobie z doświadczanymi problemami i ochronić poczucie własnej wartości. Z kolei myślenie magiczne (np. odwołanie się do siły wyżej w postaci przeznaczenia) pozwalało zinterpretować wydarzenia albo przewidywać przyszłość.
Kluczowy wybór podejścia badawczego
Uzyskane wyniki analiz, cała procedura dotarcia do nich, jak i zaplanowanie koncepcji badań to efekt zastosowania podejścia badawczego. Interpretacyjna Analiza Fenomenologiczna (IPA) stanowi interesującą, aczkolwiek jeszcze mało popularną w Polsce, koncepcję w obszarze badań jakościowych. Na blogu w zakładce „Teksty naukowe” można znaleźć odnośniki do artykułów na temat IPA. Jako zapalona propagatorka tego podejścia chętnie pomogę je oswoić 😉
